Mình đã viết bài cảnh báo về những vấn đề Facebook sẽ gặp phải gần cả năm nay, nhiều nhất là vào tháng 9 và 10 năm ngoái ở trang cá nhân và ở Gmartek. Mình cũng dành khoảng 30′ để nói về vấn đề này trong webinar Integrated Digital Marketing do Gmartek tổ chức với hơn 500 bạn tham dự vào tháng 9 năm 2021. Mình cũng bán gần hết cổ phiếu FB vào thời gian đó, chỉ chừa lại 1 ít để theo dõi (mình luôn giữ 1 ít cổ phiếu các công ty trong ngành digital marketing để theo dõi diễn biến của ngành để giảng dạy và tư vấn cho khách hàng những tình hình mới nhất).
Cũng khoản thời gian đó, mình quan sát thấy hiệu quả quảng cáo trên Facebook của nhiều công ty khách hàng suy giảm đáng kể trong khi chi phí thì tăng, ảnh hưởng tiêu cực đến doanh số và lợi nhuận của công ty. Một số công ty bắt đầu giảm quảng cáo trên Facebook. Mình thì luôn tư vấn cho khách hàng cũng như dạy trong lớp là phải giảm phụ thuộc vào quảng cáo Facebook.
Hôm nay thì những điều mình dự báo và quan sát được bắt đầu thể hiện lên kết quả kinh doanh của Facebook. Lần đầu tiên FB giảm lượng người dùng và giảm hiệu quả quảng cáo dẫn đến lợi nhuận thấp hơn kỳ vọng. Trị giá công ty FB mất hơn 26% ($230 tỷ) chỉ trong phiên giao dịch hôm nay (hình 1). Vấn đề không chỉ là lợi nhuận không như kỳ vọng mà nằm ở chỗ triển vọng phát triển không còn:
- Số người dùng của FB (và Twitter) tăng trưởng thấp nhất trong các mạng xã hội (và giảm dần) ở năm 2020 (3.3%) và 2021 (0.8%) (hình 2). Còn bây giờ thì giảm. Chứng tỏ FB đã bão hòa người dùng và trên đường đi xuống.
- Apple chặn việc FB thu thập thông tin người dùng trên iOS và một số người trong Google có nói với tôi là Google cũng có kế hoạch tương tự cho Android. Tôi sẽ không ngạc nhiên khi bước tiếp theo là các web browsers cũng làm tương tự. Hiện nay tôi dùng Brave browser, cũng không cho phép FB thu thập thông tin nằm ngoài FB. Như vậy quảng cáo trên FB sẽ không target chính xác được nữa. Ví dụ như quảng cáo CNN cho … tôi 😀
- Niềm tin của người dùng vào FB sụt giảm nghiêm trọng do việc kiểm duyệt nội dung kiểu độc tài. Do đó thông tin họ trao đổi trên FB không còn thật nữa (chưa kể là nhiều người sử dụng FB để làm màu nên thông tin toàn ảo). Dẫn đến thông tin khách hàng FB có được ở bên trong FB trở nên kém chất lượng, làm cho quảng cáo target kém chính xác.
- Số lượng người dùng giảm, do đó con đường FB tăng doanh thu sẽ là vắt sữa những người quảng cáo, tức là tăng chi phí quảng cáo. Trong khi đó chất lượng quảng cáo lại giảm. Đây là bài toán không có lời giải.
- FB cũng nhận ra vấn đề này nên đã đổi tên thành Meta và đầu tư vào metaverse để phát triển. Nhưng người dùng không có tin tưởng vào FB nên ai sẽ đầu tư vào metaverse của FB? Nhận định của mình, tương lai metaverse sẽ là decentralized (aka blockchain), nhưng đó sẽ là một bài viết khác.
Từ những phân tích trên, tôi nghĩ quảng cáo trên FB sẽ tiếp tục giảm hiệu quả và tăng chi phí. Điều này ảnh hưởng thế nào đến doanh nghiệp của bạn? Điều này còn tùy vào công ty bạn phụ thuộc bao nhiêu vào quảng cáo trên FB (hình 3). Ví dụ nếu như 80% doanh số của bạn đến từ quảng cáo FB và hiệu quả của FB giảm xuống còn 80% so với hiện nay, doanh số của bạn chỉ còn 84% so với hiện nay. Nếu mỗi năm hiệu quả quảng cáo FB giảm 20% thì mỗi năm doanh số của bạn giảm 16%.
- Nếu doanh số của bạn là 100 tỷ, phụ thuộc vào FB 80%. Khi hiệu quả của FB giảm xuống còn 60%, doanh số của bạn còn 68 tỷ. Nếu có thể giảm được phụ thuộc của bạn vào FB chỉ còn 40%. Khi hiệu quả của FB giảm xuống còn 60%, doanh số của bạn còn 84 tỷ, nhiều hơn được 84 – 68 = 16 tỷ. Bạn sẵn sàng bỏ ra bao nhiêu để làm chuyện này?
Hệ thống Integrated Digital Marketing (IDM) của Gmartek được thiết kể để một doanh nghiệp phát triển bền vững trong môi trường digital mà không phụ thuộc nhiều vào bất kỳ nền tảng nào dù là Facebook hay Google. Cuối tháng 2 đầu tháng 3, Gmartek sẽ mở lớp Integrated Digital Marketing khóa 3 (IDM 03) và Digital Marketing Process khóa 1 (DMP 01). Lớp Integrated Digital Marketing chuyên về xây dựng hệ thống còn lớp Digital Marketing Process chuyên về vận hành hệ thống. Sau Tết, chúng tôi cũng bắt đầu cung cấp dịch vụ tư vấn và triển khai Integrated Digital Marketing cho khách hàng ở Việt Nam. Nếu bạn quan tâm, xin vui lòng theo dõi những thông báo cụ thể trên trang này và trên website của Gmartek. Để biết thêm thông tin, bạn có thể chat với chúng tôi trên trang này hay trên website của Gmartek.
Để giảm phụ thuộc vào FB, các bạn vui lòng bookmark trang web này rồi lâu lâu vào xem bài mới của mình.
